Samhain (Een Gaelic woord dat je uitspreekt als “sow-win”) is de Keltische feestdag die tegenwoordig plaats vindt van de nacht van 31 oktober op 1 november. Maar in de originele traditie werd het heel de maand november gevierd in Ierland, het is een portal niet een dag. Samhain betekend letterlijk vertaald ook de naam van de maand november. Het wordt ook wel heksen-nieuwjaar genoemd en markeert het einde van de zomer en eert de wisselingen van seizoenen. De tijd van het vrouwelijke deel van het jaar tot aan Beltane, omdat dit een tijd van rust is en naar binnen keren voor de winter. Wordt ook wel de tijd van het donkere gedeelte van het jaar genoemd. Een tijd om te reinigen en loslaten van het oude, bescherming van de ongeziene wereld, het was origineel gezien niet een tijd van het eren van je voorouders, echter werd het wel gedaan omdat het bij het werken met de ongeziene wereld hoort.
Het symboliseert de cyclus van het leven, dood en wedergeboorte en daarmee een nieuwe start. Het markeert het middelpunt tussen de herfst equinox en winter equinox, sommige vierde het wanneer de zon 15 graden in schorpioen kwam te staan, dit is namelijk het exacte middelpunt tussen de herfst equinox en winter stolstice. In de oude traditie was de eerste nieuwe maan na de equinox een speciale dag voor viering. De tijd ook voor schaduwwerk, diepe ceremonie en rituelen.
De laatste oogsten vinden plaats, de oogsten van zaden. En in de oude dagen werd het vee dat te veel was of zwakker was geslacht. Samhain is een vuurfestival en de botten en huid van de dieren werden op het vuur gegooid om te offeren. Bone-fire noemde men dit. Tijdens de feestavond werd er goed gegeten en gedronken en de tafel werd ook gedekt voor de voorouders in spirit die heen zijn gegaan. Men zetten kaarsen voor het raam zodat de spirits van hun voorouders hun weg naar huis zouden vinden. Er werd geloofd dat de sluier tussen de geziene en ongeziene wereld in deze tijd van het jaar op zijn dunst was. Hierdoor kon je makkelijker verbinden met spirit geloofde men. Ook werden er offertjes buiten in de velden gelegd voor; feeën en Sidhs. Tijdens deze avond kwam je samen met al je vrienden en familie, zong je bij het vuur en danste je samen. Gemeenschap is altijd erg belangrijk geweest, samen stonden onze voorouders sterk en ze deelde in hun oogsten.
Mensen doofde hun haardvuur in huis en kwamen samen om het vuur heen dat met de dorpsgenoten aangemaakt werd. Van dat vuur buiten nam ieder een fakkel mee om de haard vervolgens weer thuis mee aan te steken. Zo nodigde ze de warmte en de verbinding met de dorpsbewoners in hun huis uit. Deze warmte was belangrijk voor de donkere en kouden dagen die eraan kwamen en herinnerde je eraan dat je het vuur samen levendig hield.
Nu is het vooral een feest voor het eren van voorouders. Op deze nacht is het gebruikelijk om je tafel mee te deken voor hen die niet meer onder ons zijn. Of om ze een offer te maken van iets speciaals dat je aan hen opdraagt. Zo houd je hun spirit levendig en laat je ze weten dat je aan ze denkt.
De oorlogs godin Morrigan is verwoven met Samhain. Ze werd gezien als een kraai of raaf die vloog over de slagvelden. Samhain markeerde de tijd dat zij het lot van de warriors zou weaven voor de tijd die komen gingen.
De lantaarns die men brandt stammen af van een Ierse legende. De pompoen gezichten die men uitkerft, de Jack-o-lanterns was vroeger een raap. Pompoenen zijn namelijk niet inheems aan Ierland. Later toen veel Ierse mensen immigreerden naar Amerika is het vervangen met de pompoen die daar rijkelijke groeide. Dit feest is later geadopteerd door de kerk en door de tijd heen zijn verschillende culturen en gebruiken zich met elkaar gaan mengen. Vanuit de kerk was oorspronkelijk in mei de dag voor het herdenken aan je overleden dierbaren. Halloween is een verbastering van het Engelse “ All Hallow eve” dat Allerheiligenavond betekent. Deze avond is toen samengesmolten met het originele feest van de Kelten. Ook werden maskers gedragen omdat men geloofde dat dit de enge spirits weghield. Dat is later omgedoopt naar het helemaal verkleden in Halloween kostuums. In de oude tradities droeg men dieren kostuums en feeën kostuums zodat de monsters ze niet zouden kidnappen, althans, dit is wat men des tijds geloofde. Weer anderen bronnen geven weer dat het verkleden juist was om in te blenden met de spirits en natuurwezens zodat ze je niet zagen en dus was je op deze manier veiliger van hen.
Trick-or-treating zou overgenomen zijn van een Ierse en Schotse traditie die plaats vindt in de nachten die voorafgingen aan Samhain. In Ierland deed men aan mumming. Je deed een kostuum aan en ging van deur naar deur om te zingen/bidden voor de dode voorouders van mensen. Soul-cakes werden dan gegeven als bedankje en betaling van de familie die leefde.
Tegenwoordig zijn er verschillende manieren van vieren. Elke windrichting heeft zijn eigen tradities en veel zijn er samengewoven. Voor mij is het een mooie periode die de veranderingen van de seizoenen prachtig markeert, de sluier is altijd dun voor mij. Maar toch sta ik graag extra stil bij mijn voorouders op deze nacht. Ik nodig het vuur in mij uit en laat los wat me niet meer dient. Tijd om me klaar te maken voor de winter. Het is een mooi moment om met dierbaren samen te komen en je te herinneren aan het belang van hiervan. Samen staan we als mensen sterk en dat houdt het vuur in ons alle aan, juist ook tijdens onze donkere dagen. Zo helpen we het licht in elkaar te vinden en levendig te houden.
Blessed be, Nadieh
Het is mijn missie om mijn licht te schijnen op vrouwen en hun (spirituele)pad. Ik help jou je meest magische leven creëren. Be your own healer en herinner je weer hoe krachtig je daadwerkelijk bent.
Rise sister Rise!!
Nadieh Cuijten is spiritueel leraar en mentor voor vrouwen. Auteur van drie boeken en spreekster. Met haar teaching slaat ze een brug tussen eeuwenoude wijsheid en onze moderne samenleving.
