Bij elke consult laat ik cliënten een lijst invullen met allerlei vragen. Èen van die vragen gaat over de gezondheid van de hond. Ik wil graag weten of deze pijn heeft of last heeft van bepaalde kwaaltjes of aandoeningen. Negen van de tien keer krijg ik als antwoordt terug: Ja mijn hond is gezond.
Bij een consult ga ik er dan toch altijd even dieper op door en check ik alles door het lijf te palperen. Ik wil weten hoe je weet dat je hond gezond is. Vaak denken mensen even na en laten weten dat ze dit denken omdat de hond gezond oogt en geen signalen van pijn laat zien. Of soms laten cliënten weten dat ze pas bij de dierenarts geweest zijn en de hond gezond verklaard is.
Helaas komt het vaker voor dat er wel wat speelt bij de hond en dat iets over het hoofd gezien wordt. Honden zijn namelijk erg goed in het verbergen van pijn. Pijn kan namelijk ook onzichtbaar zijn, denk hier bij aan hoofdpijn, pijn in spieren, in boten of rugpijn. Maar ook mentale pijn. Een oppervlakkig onderzoek kan daar helaas niet altijd uitsluitsel van geven.
Pijn kan een rol spelen in gedragsproblemen bij honden. Kijk maar eens naar jezelf wanneer je ergens last van hebt! Je gaat liever ook niet hardlopen met buikpijn of een drukke club bezoeken met migraine. Vaak staan baasjes er niet bij stil dat hun hond pijn kan hebben.
Laats stond ik stil bij stoplichten en ik zag een man oversteken met zijn hond. De hond liep achter hem aan, helemaal aan het einde van de lijn. ik zag dat de hond niet goed kon lopen. Het baasje had dit niet door en trok de hond mee, omdat de hond geen keus had volgde de hond maar. Mijn maag draaide om want ik kon heel duidelijk zien aan het moeilijke aangepaste loopje van de hond dat deze pijn had. Het baasje merkte dit niet en trok de hond over zijn grenzen heen. De hond beet zelfs in de riem in een poging het baasje te laten stoppen maar helaas het mocht niet baten.
Ga je keer op keer door die pijn heen bij die hond dan is het niet vreemd dat de hond gaat reageren. Ik zag dat de man het bijten irritant vond en hij zal wel gedacht hebben: loop toch gewoon door en doe niet zo moeilijk. Zoals je kunt begrijpen is de hond dus niet “moeilijk” maar heeft hij pijn en het baasje herkend het niet.
Honden die pijn hebben kunnen andere gedragingen gaan laten zien. Merk je dus plots gedragsverandering hou dan in gedachten dat je hond wel eens pijn zou kunnen hebben. Reageert je hond ineens gevoeliger op geluid of op mensen en dieren, of gromt je hond bij aanraking? Ga dan eens na of je hond mogelijk ergens last van heeft.
Hoe kan je mogelijke pijn herkennen? Het makkelijkste in natuurlijk pijn herken wanneer je hond piept of jankt. Helaas geven onze honden het niet altijd zo duidelijk aan. Grommen kan ook een reactie op pijn zijn of een subtiel signaal als de vacht bewegen of alleen weg kijken en liplikken wanneer je een bepaalde plek aanraakt.
Mijn hond Nova heeft soms last van haar darmen. Als ze prikkelbare darmen heeft is ze zelf ook letterlijk prikkelbaar. Ze kan veel minder hebben binnen en buiten. Als we dan samen op de bank liggen en ik strek mijn benen uit en raak haar per ongeluk aan, heel zachtjes, dan geeft ze een grommetje en springt direct op. Ze geeft mij hiermee aan dat dit absoluut niet prettig is omdat ze pijn heeft.
Mijn man snapte dit gedrag eerder niet en dacht dat ze chagrijnig was en de plek voor zich allen wilde hebben. Hij vond dan dat ze maar normaal moest doen. Nu weet hij gelukkig beter. Veel baasjes zullen zulke gedragingen niet direct koppelen aan pijn. Het is daarom belangrijk dat je in je achterhoofd houd dat er mogelijk iets meer aan de hand kan zijn.
Honden kunnen pijn dus ook aangeven door te grommen. Maar ook hijgen, trillen en snappen wanneer je in de buurt komt. Sommige honden eten vreemde voorwerpen wanneer ze zich niet goed voelen.
Ik heb een hond in behandeling gehad die uitviel wanneer je alleen al een meter langs hem af liep. De baasjes dachten dat de hond dominant was en zijn plek wilde beschermen. Echter bleek na onderzoek dat de hond pijn had en zichzelf wilde beschermen. Het was dus een instinctieve reactie. Na behandeling was het gedrag dan ook over.
Honden die pijn hebben kunnen dus ook fel reageren aan de lijn tegen andere honden. Maar het tegenover gestelde kan ook, honden kunnen zich terug gaan trekken en minder enthousiast zijn. Ook het exterieur van je hond kan veranderen. denk hier bij aan een doffe vacht en verandering in de vachtstructuur of ongelijke bespiering aan de linker en rechter kant. Zoiets kan gebeuren doordat de hond aangepast gaat lopen door pijn of ongemak. Honden kunnen uit de bek gaan stinken of stinken op de huid. Eetlust kan afnemen of de houding van het liggen of zitten anders worden en ga zo maar door.
Sommige honden willen niet meer wandelen. Dwing je hond dan ook niet om te gaan. Als een hond niet wil wandelen is daar altijd een goede reden voor. Ook wanneer je hond in de lijn gaat bijten is het goed om je af te vragen wat er speelt en hiermee aan de slag te gaan. Merk je verandering dan doe je er altijd wijs aan je hond na te laten kijken. Maar hou ook in de gaten dat bepaalde klachten met de geboorte mee kunnen komen, Het is daarom belangrijk dat je vraagt naar de gezondheid van de ouder dieren. En merk je iets aan je pup, een bepaalde huppel of hij zit vreemd laat het dan voor alle zekerheid checken. Hoe eerder je ergens bij bent hoe beter!
Ook oudere honden verdienen de juiste aandacht. Met het ouder worden kunnen ze last krijgen van bepaalde ouderdomskwalen. Het is daarom slim om elke half jaar op dezelfde manier een foto van je hond te maken. Zo kun je het goed met elkaar vergelijken. Veranderingen sluipen er meestal bij in en wij als baasjes wennen aan onze honden op die manier.Buiten de dierenarts zijn er verschillende opties waar je met je hond heen kan. Zo kan een holistischearts of een osteopaat misschien wel een uitkomst bieden. Een masseur kan ook bij verschillende klachten heel goed verhelpen. Maar ook een acupuncturist kan een uitkomst bieden. Zoek uit wat bij jouw hond past.
Het is niet gek om je hond twee keer per jaar goed na te laten kijken.Gedragsdeskundigen Michelle vrolijk heeft samen met Viviane Miellet een e-book over pijn bij honden geschreven. Het leest zich makkelijk weg en een aanrader voor elk baasje om eens door te lezen. Wellicht dat je zo een beter beeld krijgt van het lichaam van je hond en de relatie tot bepaalde gedragingen. Het e-book is hier te lezen:
Pijn bij je hond dient zeer serieus genomen te worden. Net als wij mensen verdienen onze dieren ook de juiste medische zorg en aandacht. Zelf werk ik heel graag samen met Roos Koeter. Een fantastische osteopaat waar ik al veel van mijn cliënten heen heb gestuurd. En daarmee hebben wij al veel hondjes kunnen helpen!!
Dit artikel is geschreven door hondengededragsdeskundige Nadieh Cuijten , Lighttown Dogs. Het kopiëren of doorsturen van deze tekst of de afbeeldingen zonder schriftelijke toestemming maakt inbreuk op het auteursrecht.