Het is tof om te zien hoeveel mensen tegenwoordig een hond adopteren. Adoptie kan een geweldig mooi avontuur zijn samen met jouw nieuwe hond. Door mijn jarenlange ervaring in het werken met asielhonden, zowel honden uit Nederland zelf en honden uit het buitenland, weet ik wat er allemaal bij komt kijken.
Zelf heb ik mijn hond Nova geadopteerd uit het asiel. Zij is als zwerver gevonden op straat. Zij kwam zeer angstig binnen bij het asiel waar ik des tijds werkte als medewerkster op de hondenafdeling. Ze blafte iedereen weg en durfde niet buiten te wandelen. Daarnaast heb ik bij mijn moeder twee adoptie honden mogen plaatsen en ook één bij mijn vader.
In het eerste asiel waar ik werkte kwamen regelmatig honden uit Spanje over. Deze werden hier gebracht om een kans op een beter leven te krijgen. De honden kwamen met een grote bus allemaal naar Nederland en zaten in kennels opgestapeld. De reis was lang en intensief. Vaak waren deze honden ook nog in de gevoelige fases van hun leven, de zogenaamde angstfases.
De honden werden in kennels ondergebracht en mensen kwamen langs om te adopteren.
Toen ik bij de dierenbescherming werkte op de hondenafdeling ben ik in aanraking gekomen met allerlei soorten honden die om zeer uiteenlopende redenen bij ons in het asiel terecht kwamen. Door al deze verschillende achtergronden heb ik heel veel mogen leren over adoptie. Ik heb door de jaren heen prachtige en leerzame inzichten opgedaan waar ik nu met mijn bedrijf Lighttown Dogs de vruchten van pluk. Daarom wil ik graag een aantal inzichten met jullie delen. Zodat ook jullie als adoptanten iets van mijn ervaring op kunnen steken.
Honden zijn individuen en de tips die ik deel zijn algemeen. Ik kan het je adviseren om een welzijns gerichte hondengedragsdeskundige te raadplegen. Samen kunnen jullie een passend plan op maat opstellen dat past bij jullie unieke combinatie.
Herkomst:
Allereerst is het belangrijk om te weten waar jouw hond vandaan komt en wat zijn achtergrond is. Probeer zoveel mogelijk informatie te verzamelen. Hoe meer je weet hoe beter jij jouw hond kan gaan begeleiden.
Een voorbeeld waarom je zoveel mogelijk info wil verzamelen: Komt je hond uit een warm of koud land? Waarom wil je zoiets weten?
Als een hond uit een warm land komt waar het altijd dertig plus graden is en hij zou in de winter aankomen in NL en een korte vacht hebben, dan is de kans groot dat jouw hond het hier ineens heel koud kan hebben. Temperatuur is een belangrijke factor die bijdraagt aan het legen of vullen van de stressemmer. Een hond die het koud heeft zal stress ervaren. Hoe meer je weet hoe beter!
Vragen die je kunt stellen:
• Waar komt de hond vandaan/land/plaats
• Met broertjes/zusje/alleen
• Waar is de hond gevonden bijvoorbeeld: veld/schuur/persoon/straat
• In welke staat is de hond gevonden
• Waren er ouderdieren
• Hoelang heeft deze in het asiel gezeten/op welke leeftijd
• Wat waren de leefomstandigheden/overleven
• Slechte ervaringen met mensen/dieren
• angsten van de hond
• medisch dossier
Het zou helemaal leuk zijn om uiteindelijk het ras te weten of de kruising van jouw hond. Dit kun je later als de hond gewend is bij jouw thuis laten testen met een DNA test. De rassen kunnen je mogelijk inzicht geven in bepaald gedrag en/of drive die een honden kan hebben.
Een puppy is geen onbeschreven blad:
De leefomstandigheden van de ouderdieren en hun ervaringen in het leven zijn van invloed op het gedrag van je pup/hond. DNA en epigenetica spelen een rol in het leven van jouw hond. Prettige maar ook minder prettige eigenschappen kunnen worden overgeërfd. Dit telt voor alle honden. Ook hoe de verwekking plaats heeft gevonden, de dracht zelf en de omstandigheden van de bevalling spelen mee. Hebben de pups moedermelk gehad ect.
Raseigenschappen spelen mee, eerdere leerervaring, ook al is je pup/hond pas 8 – 14 weken oud, en natuurlijk het eigen karakter. It’s not just all about how you raise them. Er zijn zaken waar wij simpelweg geen invloed op hebben.
Trauma:
Sommige honden hebben een rugzakje en daar is tijd voor nodig om dit in goede banen te leiden. Daarmee zeg ik absoluut niet dat jouw adoptie hond getraumatiseerd is. Wat ik wil zeggen is dat het goed is om je af te vragen wat jouw hond allemaal heeft meegemaakt en wat het effect hiervan zal zijn in jullie dagelijkse leven. Daarnaast kan een hond bij bepaalde mensen/situaties anders reageren. Stond de hond in het asiel open voor contact met de begeleiders? Dan wil dat nog niet zeggen dat de hond dat ook meteen bij jou is.
Veel van deze honden hebben een lange reis achter de rug voor ze bij je aankomen. Dit kan een hevige impact hebben. Ook het straatleven of het leven in een asiel/dodingsstation kan heel heftig geweest zijn. Hou hier rekening mee en heb hier begrip voor! Laat je goed inlichten van te voren.
Gemiddeld gaan honden na ongeveer vier maanden trauma verwerken. Hou hier rekening mee. De hond kan ineens ander gedrag laten zien en bijvoorbeeld dingen gaan uitproberen. Wordt niet boos. Dit is een moment om te vieren. Je hond voelt zich veilig genoeg om dit nu te kunnen doen. Help je hond en begeleidt hem liefdevol. Leer wat wel en niet mag en steun de traumaverwerking.
Ik kan het aanraden om te ondersteunen met natuurlijke supplementen. Het liefst op maat voor de hond. Dit kan ervoor zorgen dat de overgang soepeler zal verlopen.
De binnenkant aanpakken is net zo belangrijk als de buitenkant. Ik zeg altijd zo: als je een prachtige gitaar hebt en je poets hem prachtig op. Je zet hem op een mooie plek in huis dan zal die daar staan te stralen. Maar als je hem niet stemt zal hij vals klinken. Het ondersteunen met natuurlijke supplementen kan je hond stemmen. En een zeer waardevolle ondersteuning zijn in het gehele proces.
De taal van de hond:
Daarmee bedoel ik ook letterlijk de taal van het land waar deze vandaan komt. Wellicht herkent je hond bepaalde woorden die daar tegen hem gesproken werden. Verwacht dus niet dat je hond nu ineens Nederlands berijpt en meteen een “plaats” of “kom hier” kent. Ga er vanuit dat je hond nog niets begrijpt en samen mogen jullie met liefde en tijd nieuwe woorden en hun betekenis gaan ontdekken.
Daarnaast is het belangrijk dat je de taal van de hond leert spreken. En daarmee bedoel ik niet dat je ineens Spaans gaat spreken. Maar ik bedoel de lichaamstaal van jouw hond. Honden communiceren de hele dag met ons. Soms met subtiele signalen en soms heel duidelijk. Er zijn stresssignalen, afstandvergrotende-signalen en kalmerende-signalen. Het is zaak om te begrijpen wat je hond zegt. Als je zijn lichaamstaal kan lezen kun je hier prachtig op inspelen. Dit is een zeer belangrijk onderdeel. Voordat je hond komt is het goed om je hier in te verdiepen.
Als we leren luisteren naar het gefluister van onze honden hoeven ze ook niet te schreeuwen.
Wat heb je nodig:
Voor je hond aankomt is het belangrijk om de juiste spullen in huis te hebben. Wees voorbereid. Voer en drinkbakken, voeding, lekkers, speeltjes, ect. Haal de basis in huis.
Het is aan te raden om te vragen welke voeding een hond nu krijgt. Je kan dan zorgen voor hetzelfde voer of vergelijkbaar voer. Je kan dan altijd daarna overstappen op voer dat misschien beter aansluit bij de hond. Te snel overstappen op andere voeding kan voor klachten zorgen in de darmen. De hond kan misselijk worden, buikpijn krijgen en diaree.
Zorg voor verschillende slaapplekken zodat de hond een eigen veilige plek kan uitzoeken. Bij jou in de buurt maar ook bij jou vandaan. Zo kan de hond zelf bepalen waar deze aan toe is.
Het kan fijn zijn om een veilige haven te creëren. Dit kan een bench zijn die uit de loop staat op een veilige plek. Je kan er een deken overheen hangen en een comfortabele kussen in leggen. Zet er ook een bakje water in. Spray eventueel feromonen op deze plek. Dit zal je hond helpen om zich prettig te voelen. Adaptil verkoopt fijne verstuivers en verdampers. Als de hond op deze plek is laat je hem volledig met rust. Dit geeft de hond controle en dat is erg belangrijk. Ga er niet bij zitten en lok hem er niet uit.
Goede stevige en vooral veilige materialen zijn heel erg belangrijk. Schaf een y-vorm anti ontsnappingstuigje aan. Dit zijn de veiligste tuigjes voor je hond. Dit is geen overbodige luxe! Zorg voor een goede stevige lijn die niet los kan komen als een hond in paniek raakt. Sommige scharnieren kunnen loskomen van het tuig als je eraan draait. Een muskaton haak is een goede optie. Zorg voor twee aanhaak punten aan het tuig, dubbel aanlijnen is belangrijk. En zorg dat je de lijn goed vast hebt en niet loslaat. Je kan je hand en pols in de lijn draaien, zo heb je de lijn steviger vast. Als de hond ineens naar voren schiet heb je meer grip.
Ik kan adviseren om een tracker aan het tuigje te bevestigen. Mocht de hond weg komen dan kun je deze altijd traceren. Ook is het belangrijk dat de hond gechipt en geregisseerd staat op jouw adres en telefoonnummer. Hang ook een penning aan het tuig met naam en telefoonnummer.
Kauwen en snuffelen:
Zorg voor voldoende kauwmaterialen in huis. Kauwen kalmeert! Het maakt endorfine aan en dit geeft een goed gevoel. Hou er rekening mee dat als de hond iets lekkers heeft, je hem met rust laat en zeker het lekkers nooit afpakken. Vertrouwen van jouw aanwezigheid moet groeien.
Ook kan je, als de hond eraan toe is neuswerk en zoekspellen met je hond doen. Snuffelen kalmeert je hond ook. Daarnaast doe je iets leuks samen en dit is goed voor jullie band. Het vergroot het zelfvertrouwen en de zelfredzaamheid. Ik heb een prachtig e-book geschreven over verrijking voor je hond. Dit is te vinden op mijn website.
Daarnaast kan ik je afraden om druk te spelen met je hond. Daarmee bedoel ik worstelen op de grond of ballen gooien. Het gooien van ballen kan het prooi instinct aanwakkeren en maakt stresshormonen aan. En je wil op dit moment alleen activiteiten doen die bijdragen aan het legen van de stressemmer. Kauwen en snuffelen zijn perfect hiervoor.
Veilige omgeving maken van huis en tuin:
Bekijk je tuin kritisch en maak deze ontsnappingsproof. Een hond die wil
vluchten kan zich door kleine gaatjes wurmen, over hekken heen klimmen en sommige kunnen zelfs deuren openen.
Ook in huis is het belangrijk dat de hond niet naar buiten kan ontsnappen. Sluizen is een goede manieren om je hond veilig binnen te houden. Zorg eventueel voor veiligheidshekjes in huis. Je kan in huis een halsbandje bij je hond omdoen en laten, met een penning eraan. Zorg dat jouw naam en nummer er opstaan.
Je hond ophalen:
Je hond heeft net een zware reis achter de rug met een vliegtuig of in de auto. Zo’n reis is zeer intensief en kan traumatisch zijn voor je hond. Ze zitten soms met meerdere honden naast elkaar. Veel van deze dieren hebben ook nog nooit eerder in een auto gezeten laat staan in een vliegtuig. Alle geluiden en de hele reis kan voor stress zorgen. Het stressemmertje van je hond kan vol zijn of overlopen bij aankomst.
Kom voorbereid! Neem je tuigje en lijn mee met de penning en de tracker. Zorg voor een veilige reisbench in je auto. En kom het liefst niet alleen. Met zijn tweeën heeft één zijn handen vrij om bij te springen waar nodig.
Jij weet als dolgelukkige nieuwe begeleider dat de hond veilig is bij jou en dat je hem een mooi en prachtig leven gaat bieden. De hond weet dit echter nog niet en ziet jouw als een vreemd persoon. Hou hier rekening mee. Hoe graag we vaak ook willen pak de hond niet meteen vast om te knuffelen en te kussen. Misschien heeft de hond nare ervaringen met mensen en daarnaast waarschijnlijk stress van de reis.
Maak ook niet meteen allemaal foto’s. Hoe verleidelijk ook, dit is nog niet het moment. Misschien kan iemand op afstand een foto maken zodat je dit moment toch ( veilig ) kan vastleggen.
Vraag hulp om het tuigje veilig om te doen. Zorg dat de hond niet weg kan schieten. Het is niet de eerste keer dat een hond wegschiet en los komt. Let op je lichaamshouding bij het aandoen van het tuigje en hang niet over je hond heen. Buk liever rustig door je knieën en wendt je lichaam iets af. Kijk je hond ook niet recht in de ogen aan. Dit kan nu nog bedreigend zijn voor je hond.
Stop onderweg niet, ook niet voor een plasje. Veiligheid voor alles. Rij in een rechte lijn door naar huis. Als je thuis bent kun je jouw hond laten plassen in de tuin. Zorg dat je dit aangelijnd doet. Woon je in een flat? Kijk dan of je een plas plekje kan maken op het balkon. Hou het kort en ga dan naar binnen. Als je hond zijn plas of poep ophoudt probeer je het later nog eens. Sommige honden houden hun ontlasting en urine op omdat ze bang of gespannen zijn. Leg er vooral geen druk op.
Stress reductie:
Je hond komt in een totaal nieuwe omgeving terecht en zal hier dus aan moeten wennen. Het veiligheidsgevoel moet groeien en daar is tijd voor nodig. Sommige honden komen van de hel in de hemel. Ook dit kan stress opleveren.
Stresshormonen als adrenaline en cortisol zijn actief in het lijf. Geef het lichaam hier zeker vijf tot zes dagen de tijd voor om deze te laten zakken.
Zie het zo met de stresshormonen die moeten zakken: Als water troebel is door een storm en het zand is omhoog gekomen dan moet dit zand weer langzaam naar de bodem zakken. Dat water is niet in één keer weer helder. Het heeft tijd nodig om weer helder te worden. Ga je, voor dat het helder is, weer door dat water ploeteren dan krijgt het zand niet de kans om te zakken. Rust is dus van belang.
Wanneer we de hond blootstellen aan teveel prikkels kunnen we te maken krijgen met trigger stacking, dit is het opstapelen van prikkels waardoor de stressemmer snel vol zit en kan overlopen. Dit heeft invloed op het leervermogen van de hond en hoe deze omgaat met omgevingsfactoren.
Veel adoptie honden uit het buitenland zijn niet gewend aan huislijke sfeer. Ze hebben nog nooit een stofzuiger gezien of gehoord of bijvoorbeeld een tv. Dingen die voor ons heel vanzelfsprekend zijn kunnen heel intens zijn voor de hond. Leer je hond hier later goed mee omgaan. En hou hier voorlopig rekening mee. Ga bijvoorbeeld niet meteen de eerste dag je kamer stofzuigen.
Ik kan je helpen met een stress reductie programma op te zetten. Het is belangrijk dat je hond zoveel mogelijk tot rust kan komen en zo kan wennen aan de nieuwe situatie.
Slaap en rust:
Honden slapen gemiddeld tussen de 14 en 18 uur per etmaal. Honden die een overgang maken naar een nieuwe omgeving hebben soms nog wel meer slaap nodig. In de slaap verwerken honden de indrukken die ze gedurende de dag opdoen. Dit is uiterst belangrijk. Het waarborgen van een goede kwaliteit slaap is een must. Zorg voor verschillende slaapplekken in huis.
Laat je hond niet alleen slapen de eerste periode. 80% van alle honden heeft de voorkeur om bij hun mens te slapen. Ook jouw adoptie hond zal zich bij jouw waarschijnlijk veilig voelen. Neem je hond mee naar je slaapkamer of slaap beneden bij je hond. Het kan heel beangstigend en traumatisch zijn om hem alleen te laten slapen. Dit moet je echt goed opbouwen! Alle geluiden en geuren zijn nog vreemd, wees een rots in de branding en steun jouw hond.
Verwachting:
Verwachtingen zijn menselijk en iedereen heeft ze. Als jij voor je adoptie schat kiest heb je al een beeld bij jullie toekomst samen. Dat mag! Maar hou er rekening mee dat elk dier zijn eigen individuele karaktertje heeft. Als je er open instapt en het dag per dag bekijkt kan je samen groeien. Zien wat de potentie van jouw hond is en samen de wereld ontdekken op het kunnen van jouw hond. Verwacht niet te veel dat voorkomt teleurstellingen. Geniet samen van jullie reis.
Daarnaast kun je de vraag ook eens andersom stellen. Wat kan jouw hond die jij gekozen hebt van jou verwachten. De hond heeft niet voor jou gekozen maar jij voor hem.
Regelmaat en structuur:
Het is onwijs belangrijk. Door alles met een zelfde routine te doen zal je hond weten wat er komt, het geeft houvast en een stukje controle. Dat zal ervoor zorgen dat je hond zelfvertrouwen op gaat bouwen en vertrouwen zal krijgen in het dagelijkse leven. Wandel dezelfde rondjes en voer op gezette tijden. Biedt nieuwe prikkels aan op een zelfde manier. Honden zijn gewoonte dieren en dit zal je hond goed doen. Vraag ook eens naar het ritme van de hond in de vorige situatie. Wellicht kun je hier met voeren en uitlaten op inspelen. Dat zal de overgang vergemakkelijken.
Binnen in huis:
Geef je hond de ruimte en laat hem zoveel mogelijk met rust. Laat je hond zelf bepalen waar deze wil liggen. Zoekt de hond wel toenadering, prima. Wil de hond contact aai dan rustig bij de flanken of hals, niet op het hoofd! Hou hierbij de vijfseconde regel aan. Aai vijf seconden en stop dan. Doet de hond niets of loopt hij weg? Dan haal je niet nog eens aan. Wil de hond meer? Weer de vijfseconde regel. Sluit je hond niet in door hem stevig vast te pakken en te knuffelen. Veel honden ervaren dat als niet prettig.
Geef het tijd, geduld en heel veel liefde. Jullie band moet groeien.
Bezoek:
Laat de eerste één tot twee weken geen bezoek langs komen. Geef de hond eerst de tijd om aan jullie te wennen en aan het huis. Als de hond wat gesetteld is kun je iemand op bezoek laten komen. Laat niet ineens een aantal mensen tegelijk komen. Dit kan overdonderd zijn. Bouw het rustig op. En hou het de komende weken heel rustig.
Ga zeker de eerste periode niet met je hond op bezoek bij andere mensen. Dit kan zeer intensief zijn. Eerst thuis alles rustig opbouwen. Ook het bezoeken van publieke plekken is af te raden.
Leren alleen zijn:
Laat je hond de eerste periode niet alleen thuis. Bestel eventueel boodschappen online of zorg dat als je weg moet er iemand bij je hond is. Je hond moet op de juiste manier leren alleen te zijn. En dat kan niet van de één op de andere dag. Dit moet je opbouwen op het tempo van jouw hond. Mijn advies is ook om vakantie op te nemen voor de eerste weken.
Wandelen:
Laat je hond de eerste periode in de tuin uit. En bouw dan, op het kunnen van je hond, het wandelen op naar buiten. Eerst om het huis heen en zo kan je langzaam de horizon verbreden. Hou routine aan. En ga dus zeker niet meteen voor een wandeling in het bos en park. De hond moet wennen. Als je hem meteen meeneemt naar andere plekken is de kans groot dat er veel te veel prikkels binnenkomen en de hond zal kopje ondergaan.
Wanneer je het wandelen buiten op gaat bouwen ga dan niet te lang weg per keer. Tien minuten is vaak al meer dan genoeg in het begin. Geef je hond geen cue en laat hem niet volgen. Geef je hond alle ruimte om te snuffelen. Snuffelen geeft informatie en een stukje controle over de omgeving. Dit is super belangrijk voor het zelfvertrouwen en de zelfredzaamheid van je hond. Loop langzaam en slenter. Wil je hond naar huis? Prima, draai je meteen om en waarborg dit veiligheidsgevoel. Als de hond doorheeft dat je hier naar luistert zal het vertrouwen groeien en zal je hond zich beter kunnen ontwikkelen.
Raakt je hond in paniek en trekt deze naar huis toe! Laat hem en ga zo snel mogelijk samen naar huis. Corrigeer je hond niet voor het trekken. De hond doet dit niet om jouw te pesten maar is oprecht in paniek.
Wat als je hond niet wil wandelen? Prima, laat hem in de tuin. Geef het tijd en forceer het vooral niet. Bouw het rustig op en ga niet over één nacht ijs. Duurt het weken? Of zelfs maanden? Geeft niet! Kijk vooral naar wat er wel allemaal kan.
Een ongelukje in het huis? Niet boos worden, dit kan gebeuren. De hond doet het niet met opzet. Misschien moet hij het nog leren, of is hij bang buiten of afgeleid. Ruim het gewoon op en klaar.
Daarnaast zijn er honden die onverschrokken lijken. Die lijken de weide wereld in te willen trekken. Doe het niet! Bouw eerst op. Er zijn genoeg honden die zo op de langere termijn toch problemen kunnen gaan ontwikkelen. Bescherm je hond hiervoor en bouw het rustig op. Geef het tijd. Echt!
Hulp:
Ik kan het iedereen aanraden om je van tevoren goed te laten informeren door een gedragsdeskundige die oog heeft voor het welzijn van je hond. Deze kan je waardevolle inzichten geven en de overgang zo goed mogelijk laten verlopen. Je kunt met de juiste begeleiding de expert over je eigen hond worden. Samen in harmonie leven, klinkt dat niet goed?
WTF:
Whats the function. Wat is de functie van gedrag , wat zet de hond ertoe aan om dit gedrag te laten zien en wat wil de hond ermee bereiken? Wat is ons aandeel in het gedrag? In welke situatie hebben we de hond gebracht dat hij dit gedrag laat zien of in welke situatie zijn we terecht gekomen? Als we antwoord hebben op deze vragen dan kunnen we gaan kijken hoe we ervoor kunnen zorgen dat de hond dit gedrag niet meer hoeft te laten zien. Het is zaak om de situatie zo te managen dat de hond niet meer hoeft te reageren. De hond laat bepaald “ongewenst” gedrag niet zien omdat hij dominant is of de baas wil zijn. Er zit altijd een reden achter. Wat doen de genen van de hond, ras, verleden of eerdere leerervaringen, trauma’s? Door de situatie te bekijken vanuit de hond kunnen we begrip hebben en hem beter helpen.
Tijd:
Geef het tijd. Begeleid je nieuwe hond met liefde en zonder al te veel verwachtingen. Leer elkaar goed kennen op het tempo van jouw hond. Vertrouwen is key en veilig voelen staat bovenaan de prioriteitenlijst.
Hou je hond veilig en geef heel veel rust. Bouw alles met babystapjes op en houd altijd het welzijn van de hond in acht.
Adoptie kan zo ongelofelijk mooi zijn.
Dit artikel is geschreven door hondengededragsdeskundige Nadieh Cuijten, Lighttown Dogs. Het kopiëren of doorsturen van dit bestand of afbeeldingen naar een derden zonder schriftelijke toestemming maakt inbreuk op het auteursrecht en is niet toegestaan. Delen via de deel knop is wel toegestaan.